همایش ملی «هوش مصنوعی: ارتباطات انسان- ماشین و آینده آن» روز سوم خرداد ۱۴۰۴، در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد. این همایش در 14 پنل ارائه شد و با استقبال گسترده اساتید و دانشجویان و ارائه مقالات تخصصی در حوزه هوش مصنوعی و ارتباطات انسان- ماشین همراه بود.
دکتر سید سعیدرضا عاملی، عضو شورای عالی فضای مجازی و رئیس دانشکده مطالعات جهان:
"هوش مصنوعی یک فرافناوری است که می‌تواند ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را متحول کند. لازم است دکترین حکمرانی کشور بر پایه هوش مصنوعی بازتعریف شود تا بتوانیم از فرصت‌های این فناوری بهره‌مند شویم."

دکتر علی ربیعی، رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی ارتباطات اولین سخنران افتتاحیه این نشست ضمن خوشامدگویی به حضار و قدردانی از برگزارکنندگان، بر نقش انجمن در توسعه علم و نقد و افق‌گشایی در حوزه ارتباطات تأکید کرد.

دکتر ربیعی با اشاره به اهمیت توجه به تغییرات فناورانه، گفت: "انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات تلاش دارد با برگزاری چنین نشست‌هایی، پیوندی میان علم و سیاست‌گذاری برقرار کند و ابعاد مختلف تأثیر هوش مصنوعی بر زندگی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را بررسی نماید."

وی با انتقاد از سهم پایین اشتغال و سرمایه‌گذاری در حوزه ارتباطات، ابراز امیدواری کرد که با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، بتوان به بهبود کیفیت زندگی مردم کمک کرد. ربیعی همچنین سالروز سوم خرداد را تبریک گفت و آن را نماد اعتماد و انسجام ملی دانست.

دکتر سید سعیدرضا عاملی، عضو شورای عالی فضای مجازی و رئیس دانشکده مطالعات جهان، سخنران کلیدی این همایش، ضمن گرامیداشت سالروز آزادسازی خرمشهر، با اشاره به اهمیت این روز در تاریخ معاصر ایران، و ضمن تشکر از دکتر کوثری و دکتر ربیعی برای برگزاری این نشست، به روند تحولات حوزه ارتباطات در دهه اخیر پرداخت و گفت:
"از ۲۰۱۵ تاکنون، هر ساله موضوعات روز جهانی ارتباطات حول محور تحول دیجیتال و فضای مجازی بوده است؛ از جمله داده‌های بزرگ، هوش مصنوعی و توانمندسازی مثبت توسط فناوری‌های نوین."

رئیس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران در بخش اول سخنان خود به تبیین مفهومی هوش مصنوعی پرداخت و با اشاره به تاریخچه آن، خاطرنشان کرد:
"اگرچه آلن تورینگ را مبتکر هوش مصنوعی می‌دانند، اما نباید نقش حکیم خوارزمی، پایه‌گذار الگوریتم و حل مسئله را فراموش کرد. هوش مصنوعی امروز با بهره‌گیری از الگوریتم‌ها و پارامترهای متعدد، به سطحی از پردازش داده‌ها رسیده که به تراکنش‌های مغز انسان نزدیک شده است."

وی در ادامه، به ظرفیت‌های گسترده هوش مصنوعی در دریافت و تحلیل پدیده‌ها اشاره کرد و افزود:
"هوش مصنوعی قادر است حتی کوچک‌ترین پدیده‌ها را شناسایی و پردازش کند و این ویژگی آن را از هوش انسانی متمایز می‌کند."

دکتر عاملی در بخش دوم سخنان خود، به نقش هوش مصنوعی در بهبود سلامت انسان و کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی پرداخت و گفت:
"سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در جهان و حدود ۶۰ تا ۸۰ هزار نفر در ایران به دلیل آلاینده‌ها جان خود را از دست می‌دهند. هوش مصنوعی می‌تواند با ارائه راهکارهای هوشمند، نقش مؤثری در کاهش این آمار ایفا کند و سلامت جامعه را ارتقا بخشد."

در بخش پایانی، ایشان به تصویب سند ملی هوش مصنوعی در آبان ۱۴۰۲ اشاره کرد و اظهار داشت:
"این سند حاصل سه سال تلاش مستمر و مطالعات تطبیقی گسترده است و با هدف نهادسازی، تعیین چشم‌انداز و اولویت‌بندی حوزه‌های کلیدی هوش مصنوعی تدوین شده است. با این حال، چالش‌هایی نظیر کمبود داده‌های قابل اعتماد در سطح ملی همچنان وجود دارد."

دکتر عاملی در پایان سخنان خود با تأکید بر ضرورت تحول ساختار حکمرانی در کشور متناسب با پیشرفت‌های هوش مصنوعی، خاطرنشان کرد:
"هوش مصنوعی یک فرافناوری است که می‌تواند ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را متحول کند. لازم است دکترین حکمرانی کشور بر پایه هوش مصنوعی بازتعریف شود تا بتوانیم از فرصت‌های این فناوری بهره‌مند شویم."

دکتر مسعود کوثری، دبیر علمی همایش هوش مصنوعی، دیگر سخنران کلیدی افتتاحیه این همایش نیز ضمن قدردانی از تلاش برگزارکنندگان و سخنرانان، به روند شکل‌گیری سریع و مشارکت گسترده اساتید و پژوهشگران در این رویداد اشاره کرد.

دکتر کوثری با بیان اینکه ایده برگزاری این همایش تنها طی دو هفته شکل گرفت، گفت: "در این همایش 14 پنل تخصصی با حضور اساتید و فعالان حوزه‌های مختلف از ارتباطات و جامعه‌شناسی تا برنامه‌ریزی و شرکت‌های استارتاپی برگزار می‌شود."

وی با اشاره به ورود هوش مصنوعی به زندگی روزمره و تأثیر آن بر بازار کار و آموزش، تأکید کرد: "امروز در آستانه تحولات اساسی قرار داریم و باید خطوط علم را متناسب با تحولات جهانی بازتعریف کنیم."
دکتر کوثری همچنین از تلاش جمعی دانشجویان و اساتید برای برگزاری این رویداد علمی بدون حمایت مالی خاص تقدیر کرد و ابراز امیدواری نمود که این همایش بتواند زمینه‌ساز گفتگو و پژوهش‌های نوین در حوزه هوش مصنوعی و ارتباطات باشد.

سخنران آخر افتتاحیه این همایش، مهندس محمدجواد آذری جهرمی وزیر اسبق ارتباطات و فناوری اطلاعات با تأکید بر اهمیت هوش مصنوعی در آینده توسعه کشور، گفت: "اگر هوش مصنوعی قدرت آینده است، ما آینده را واگذار کرده‌ایم."

وی با اشاره به عقب‌ماندگی ایران در شاخص‌های جهانی هوش مصنوعی نسبت به کشورهای منطقه، افزود: "در حالی که کشورهای همسایه با سرمایه‌گذاری کلان و ایجاد ساختارهای نهادی مقتدر در حال پیشرفت هستند، ایران در اجرای سیاست‌های توسعه‌ای و ایجاد زیست‌بوم هوش مصنوعی با چالش‌های جدی مواجه است."

آذری جهرمی با بیان اینکه "سند ملی هوش مصنوعی» می‌تواند مسیر روشنی برای پیشرفت کشور باشد، تصریح کرد: «پایبندی به اجرای این سند، حتی با وجود برخی ایرادات، بهتر از بی‌عملی است و باید تمرکز دولت بر اجرای واقعی و تخصیص منابع کافی باشد."

وی در پایان با انتقاد از نمایش‌های غیرواقعی و عدم تمرکز بر اقدامات اجرایی، خواستار توجه جدی دولت به توسعه زیرساخت‌ها، حمایت از بخش خصوصی و همکاری‌های بین‌المللی برای کاهش شکاف ایران با کشورهای پیشرو در این حوزه شد.