چاپ کردن
به‌اشتراک‌گذاری فرزندپروری - دانشکده مطالعات جهان fws
هفتادوچهارمین نشست کرسی یونسکو
به‌اشتراک‌گذاری فرزندپروری
22 02 2025 14:48
کد خبر : 52499178
تعداد بازدید : 53
هفتادوچهارمین نشست کرسی یونسکو در فضای مجازی و فرهنگ: دوفضایی‌شدن جهان با عنوان به‌اشتراک‌گذاری فرزندپروری: برساخت گفتمانی کودکی در صفحات ایرانی اینستاگرام با سخنرانی دکتر زهرا مجدی زاده، دانش آموخته دکتری علوم ارتباطات دانشگاه تهران، روز سه‌شنبه 23 بهمن 1403، به صورت حضوری و برخط در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار شد.
در زیر خلاصه این نشست را می‌خوانید:
پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که ارتباطات رسانه های اجتماعی و پدیده اشتراک پروری در اینستاگرام، چگونه در پویایی قدرت گفتمانی و مذاکره و بازتعریف هویت کودکی در ایران نقش ایفا می کند. برای این منظور، برساخت گفتمانی معنای کودکی و نیز چگونگی مفهوم‌سازی نقش و جایگاه کودک در نظام خانواده، در صفحات کیدفلوئنسرهای ایرانی مورد مطالعه قرار گرفت تا ضمن شناسایی گفتمان‌های از پایین به بالا، نقش رسانه‌های اجتماعی در ایجاد فرصت و صدابخشی به مردم عادی، به‌ویژه مادران، و چگونگی ایفای نقش آن‌ها در معنابخشی به چیستی و هویت کودکی و نیز چگونگی مذاکره شان با گفتمان ها و ایدئولوژی های مسلط، تبیین شود.
مدل نظری پژوهش بر اساس ادبیات گفتمان شناسی انتقادی رسانه‌های اجتماعی و ترکیب آن با نظریه های خودِ گسترش یافته دیجیتالی، طرحواره نمایش و بازار وفاداری طراحی شد. رهیافت روش شناختی پژوهش بر پایه روش های ترکیبی و رویکرد پی آیندی شکل گرفت. ابتدا با مبنا قرار دادن رویکرد کرس و ون لیوون در نشانه شناسی اجتماعی، الگوی تحلیلی و روش شناختی پژوهش طراحی شد و با استفاده از آن به تحلیل متنی و پیکره‌ای پست‌های صفحات پرداختیم. در ادامه، یافته‌های تحلیل نشانه شناسی، مبنای تحلیل گفتمان انتقادی چندوجهی قرار گرفت و تحلیل گفتمانی و زمینه‌ای با شناسایی گفتمان ها و بحث پیرامون ارتباط آن ها با ایدئولوژی‌ها انجام پذیرفت.
یافته‌ها نشان داد که اینستاگرام به‌عنوان یک فضای قدرتمند برای انجام مذاکره و بازتعریف هویت‌های کودکی عمل می‌کند. در این صفحات، کودکان نسخه کوچک شده از خودِ آرمانی مادر هستند که همچون الهه‌های کوچک، شبه بزرگسال و فراجنسیتی نمایش داده می‌شوند. مادران اینفلوئنسر از طریق بازنمودهای خود، مفاهیم سنتی سن، جنسیت و نقش‌های خانوادگی را به چالش می‌کشند و به درک سیال از دوران کودکی کمک می کنند. یافته‌ها همچنین نشان داد که اینستاگرام، علیرغم تقویت چندصدایی، شریک کنش باقی مانده است و به طرز ماهرانه‌ای جهت گفتمان‌ها را به سمت ایدئولوژی‌های نئولیبرال و پسامدرنیته هدایت می‌کند.
- درباره سخنران:
زهرا مجدی زاده دانش آموخته دکتری علوم ارتباطات از دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران است. وی پژوهش‌های متعددی در زمینه‌های هویت، خانواده و رسانه؛ تحلیل رسانه‌های اجتماعی و تحلیل بصری؛ و نیز رسانه و حاکمیت انجام داده است. همچنین ترجمه دو کتاب با عناوین "تاریخچه شهرت" و "قدرت و جمعی بودن در اینترنت" را در سوابق خود دارد. از جمله تجربیات اجرایی وی، می‌توان به همکاری با پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه شریف، اندیشکده حکمرانی شریف و پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات به‌عنوان مشاور در پروژه‌های مرتبط با حاکمیت و رسانه‌های نوین اشاره کرد.