به‌مناسبت بزرگداشت برگزاری پنجاه نشست‌ ژاپن‌شناسی در دوشنبه‌های آخر ماه طی پنج سال، جشن نشست پنجاهم ژاپن‌شناسی در دوشنبه آخر ماه ۲۹ بهمن ماه در ساعت ۱۳:۳۰ و با حضور اساتید و دانشجویان حوزه ژاپن‌شناسی و علاقمندان به کشور ژاپن برگزار شد.

این نشست که با استقبال فراوان میهمانان و حضور پرشور علاقمندان به مطالعات ژاپن  و روبرو شد، پذیرای مهمانان ارجمندی چون جناب آقای دکتر عاملی رئیس محترم دانشکده مطالعات جهان، اعضای محترم هیات مدیره اتاق بازرگانی ایران و ژاپن و اعضای محترم آژانس همکاری‌های بین‌المللی(جایکا) بود.

در این نشست سرکار خانم دکتر پوررستمی، مدیرگروه جنوب، شرق آسیا و اقیانوسیه، در ابتدا ضمن خیر مقدم به میهمانان به سخنرانی در خصوص نشست‌های ژاپن‌شناسی و میزان استقبال از آن پرداخت. ایشان با بیان تاریخچه نشست‌های ژاپن‌شناسی از سال 1398 و ادامه برگزاری آن حتی در دوران کرونا به‌صورت مجازی، به روندی مستمر در برگزاری این نشست‌ها طی پنج سال اشاره داشت. خانم دکتر پوررستمی ضمن اعلام نتایج نظرسنجی‌هایی که در خصوص این نشست‌ها به‌صورت مستمر برگزار می‌شود، حاضران را به شرکت در نظرسنجی برای بهبود کیفیت برگزاری هر چه بهتر نشست‌های ژاپن‌شناسی فراخواند. مطابق با این نظرسنجی‌ها، نشست‌های ژاپن‌شناسی از نظر شرکت‌کنندگان، در معرفی اساتید و بزرگان حوزه ژاپن موفق عمل کرده‌است، درحالی‌که کمتر به فرصت‌های شغلی در این حوزه پرداخته‌است که از نظر دکتر پوررستمی این محور باید مورد توجه قرار گیرد. شرکت‌کنندگان در نظرسنجی از برگزاری نشست‌‌ها بصورت ترکیبی (حضوری و برخط) استقبال کرده و از زمان برگزاری نشست‌‌ها رضایت نسبی دارند. همچنین طبق پاسخ شرکت‌کنندگان، محبوب‌ترین نشست‌‌ها، مربوط به حوزه تعلیم‌وتربیت بوده‌است.

پس از آن نوبت به سخنرانی جناب آقای دکتر عاملی، رئیس محترم دانشکده مطالعات جهان، جناب آقای دکتر سلاح ورزی، رئیس محترم اتاق بازرگانی ایران و ژاپن، جناب آقای دکتر شکوری، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران و ژاپن و همچنین جناب آقای اسامو تاناکا، رئیس دفتر جایکا در تهران رسید.

دکتر عاملی ضمن تبریک برگزاری پنجاه نشست در حوزه ژاپن‌شناسی، لزوم برگزاری این نشست‌ها برای تقویت روابط سیاسی و فرهنگی میان ایران و ژاپن و همچنین آموختن از تجارب ژاپن در حوزه توسعه را خاطر نشان کرد. ژاپن با وجود فراز و نشیب‌هایی که در طول تاریخ با آن مواجه شده‌است، به‌خصوص پس از جنگ جهانی دوم که از یک کشور جنگ‌زده به اقتصاد دوم جهان تبدیل شد، هیچ‌گاه و تحت هیچ شرایطی از تلاش کردن ناامید نشد و همواره درس‌هایی آموختنی برای کشورهای جهان در این زمینه ارائه داده‌است. مورد دیگری که در جامعه ژاپن قابل‌ستایش است، تلاش ژاپن در بومی‌جهانی شدن یا به‌عبارتی حفظ سنت‌های خود در عین جهانی شدن است که تجربه‌ای آموختنی در حفظ منابع انسانی در کنار پیشرفت‌های علمی و فناورانه است. دکتر عاملی همچنین با یاد کردن از دکتر نقی زاده، بنیان‌گذار رشته مطالعات ژاپن، نسبت به پیشرفت علمی از طریق توجه به این رشته، اظهار امیدواری کرد.

در ادامه دکتر سلاح‌ورزی در سخنرانی خود ضمن مرور تاریخچه روابط تجاری ایران و ژاپن، بر تمایز ژاپن با سایر قدرت‌های جهانی و حسن سابقه این کشور در حافظه تاریخی ایرانیان تاکید ورزید. وی با اشاره به ظرفیت‌ها و امکانات موجود در ایران، لزوم الگو گرفتن از کشور ژاپن برای توسعه را خاطر نشان کرد. وی همچنین بیان کرد که میان ایران و ژاپن مشابهت‌هایی وجود دارد که به دلیل همین تشابهات، می‌توان از کشور ژاپن که پس  از عصر بازسازی مِی‌جی، قدم‌های بزرگی در راه توسعه برداشته‌است، درس‌های فراوانی آموخت. رشته مطالعات ژاپن به ‌عنوان مرکز تخصصی در این حوزه باید این فرصت‌ها را مورد مطالعه قرار داده و به دیگران انتقال دهد.

آقای دکتر شکوری نیز ضمن قدردانی از برگزاری این نشست‌ها تا به امروز و رساندن آن به پنجاه نشست، بر شناخت بهتر از ژاپن برای اتاق بازرگانی ایران و ژاپن، توسط نشست‌های  ژاپن‌شناسی و فرصت خوبی که این نشست‌ها در اختیار شرکت‌کنندگان می‌گذارند، تاکید نمود. وی همچنین اظهار داشت، ارتباط، صرفا با کشور ژاپن می‌تواند نیازهای کشور ایران را در تمام حوزه‌های فناوری، ماشینی شدن، هوش مصنوعی و غیره برطرف کند و به همین دلیل است که ارتباط و همکاری با این کشور بسیار حائز اهمیت است. مطابق با جمله مشهور «توانا بود هر که دانا بود»، این دانایی است که توانایی را به همراه می‌آورد و نه منابع و ذخایر. بنابراین با کسب دانش، می‌توان از ظرفیت‌های موجود، استفاده منطقی‌تری نمود و ارتباط با کشور ژاپن می‌تواند این فرصت را برای ایران مهیا کند. وی با اشاره به این‌که با وجود تحریم‌ها، همچنان ارتباط میان ایران و ژاپن به‌دلیل ارتباط دیرینه و سنتی این دو کشور برقرار است، به همکاری‌های بیشتر در این حوزه به‌خصوص همکاری‌های موثرتر اتاق بازرگانی ایران و ژاپن و سازمان جایکا تاکید ورزید و اشاره کرد که از حوزه‌هایی که اتاق ایران و ژاپن می‌تواند در همکاری با جایکا انجام دهد، همکاری در حوزه‌های حذف آلاینده‌ها، حفاظت زیست‌محیطی، مصرف بهینه انرژی، مدیریت بهره‌وری و غیره می‌باشد.

در ادامه آقای تاناکا ضمن قدردانی بابت دعوت در این جلسه و تبریک پنجاهمین نشست ژاپن‌شناسی، به نقش جایکا برای ایجاد صلح در سطح جهان اشاره نمود. وی که این هدف را با اهداف رشته مطالعات ژاپن یکی دانست، از حضور خود در این دانشکده و همکاری با این رشته ابراز خرسندی کرد. وی ادامه داد همکاری ژاپن و ایران از سال 1957، با دعوت کارشناسان بخش کشاورزی در ایران به ژاپن برای شرکت در دوره‌های آموزشی و استفاده از تجارب ژاپن در این زمینه، آغاز شد. همچنین در سال 1974، دفتر جایکا در ایران تاسیس شد که در بخش گردشگری، ایجاد اشتغال، اقتصاد، کاهش مخاطرات طبیعی، بخش آب، سلامت، کشاورزی، حفاظت از محیط‌زیست  منابع طبیعی و همکاری‌های منطقه‌ای، همکاری با وجود تمام مشکلات در این سال‌ها ادامه پیدا کرد. در این همکاری‌ها بیش از 3820 کارشناس ایرانی برای کسب تجارب از کارشناسان ژاپنی، به ژاپن اعزام شده و بیش از 90 میلیارد ین معادل 600 میلیون دلار هزینه شد. ژاپن و به‌خصوص سازمان جایکا، برای نشان دادن حسن نیت خود، نسبت به مردم ایران و جهان، همواره یار وفاداری برای ایران باقی مانده‌است. وی از دانشجویان درخواست کرد تا در راستای ایجاد درک مشترک میان ایران و ژاپن تلاش نموده و پلی ارتباطی میان این دو کشور باشند.

آقای تاناکا همچنین با بیان همکاری‌های خود با دانشکده مطالعات جهان و رشته مطالعات ژاپن، نسبت به ایجاد ارتباطی قوی‌تر و عمیق‌تر با این دانشکده و نهادهای ایرانی ابراز امیدواری کرد. وی با اشاره به حضور جایکا برای سخنرانی در چهار نشست ژاپن‌شناسی در این دانشکده و همچنین اهدای کتاب‌هایی در زمینه‌های مختلف تاریخی، فرهنگی و اجتماعی مربوط به کشور ژاپن، از تعدادی از این همکاری‌ها نام برد. آقای تاناکا، همچنین خوش‌بین است تا با ایجاد کرسی جایکا و برگزاری کنفرانس‌های علمی و دعوت از اساتید مختلف ژاپنی در حوزه‌های مختلف، تجربیاتی از ژاپن و دانش کافی برای توسعه را در اختیار ایران قرار دهد. وی در پایان اظهار داشت که جایکا در پنجاه سال همکاری خود با ایران همیشه در کنار مردم ایران بوده و همیشه یار و همکار وفاداری برای ایران باقی خواهد ماند.

بخش بعدی از رویداد، به مسابقه ارائه پايان‌نامه در ۵ دقیقه، با مدیریت جناب آقای دکتر اسدی، عضو هیئت علمی گروه جنوب، شرق آسیا و اقیانوسیه، اختصاص داشت. شش نفر برگزیده از میان داوطلبان حضور در این رقابت، به مرحله نهایی راه پیدا کرده بودند که به قید قرعه با این ترتیب به ارائه پايان‌نامه خود پرداختند: خانم زهرا تهرانی تاج، آقای محمدامیر دیانتی، خانم حسنا سلیمی، خانم رقیه رهبری فرد، خانم مونا ایزدی و آقای علی تاجیک.

در نهایت طبق مجموع آرای سه داور از اساتید حوزه ژاپن‌شناسی، میهمانان ویژه نشست و شرکت‌کنندگان، نفرات اول تا سوم به‌ترتیب به شرح روبرو بود: آقای علی تاجیک، خانم مونا ایزدی، و خانم حسنا سلیمی.

در پایان، جوایزی نقدی از سوی اتاق بازرگانی ایران و ژاپن و لوح تقدیر به برندگان اهدا گردید. پس از تقدیر و تشکر از عوامل برگزاری نشست و گرفتن عکس یادگاری دسته‌جمعی، در پایان برنامه، عوامل برگزاری به پذیرایی از میهمانان پرداختند.

زهرا تهرانی تاج/ کارشناسی ارشد مطالعات ژاپن