مطالعات روسیه

رشتة مطالعات روسیه از یک سده پیش تا کنون در بسیاری از دانشگاه‌های معتبر جهان تحقیق و تدریس شده است. اما، در ایران مطالعة روسیه در سطح دانشگاهی برای نخستین‌بار در دانشکدة مطالعات جهان راه‌اندازی و دورة کارشناسی‌ارشد این رشته با پذیرش دانشجو در سال ۱۳۸۶ به‌منظور پرکردن این خلأ مطالعاتی آغاز شده است.

رشتة مطالعات روسیه در مقطع کارشناسی‌ارشد از جمله رشته‌‌های دوره‌‌های تحصیلات تکمیلی است که در سال ۱۳۸۵ به همت دكتر مهدي سنايي تأسيس و در سال ۱۳۸۶ با پذیرش نخستین گروه از دانشجویان کارشناسی‌ارشد در دانشکدة مطالعات جهان راه‌‌اندازی شده است. مطالعات روسیه ماهیت میان‌رشته‌‌ای دارد و از حوزه‌‌های علوم اجتماعی و علوم ‌انسانی بهره می‌‌گیرد.

مطالعات روسیه با هدف تربیت نیروی انسانی متخصص برای نهادها و سازمان‌‌های دولتی و غیردولتی در سطح ملی و بین‌المللی در حوزة‌ مطالعات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشور راه‌‌اندازی شده است. علاوه‌بر آن، با تأسیس این رشته، امکان انجام پژوهش در حوزه‌‌های مختلف زندگی مردم روسیه و جمهوری‌‌های جداشده از آن در آسیای مرکزی، قفقاز و بالتیک فراهم می‌‌شود.

دانش‌‌آموختگان این رشته علاوه‌بر انجام فعالیت‌های کارشناسی و پژوهشی در حوزه‌‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی روسیه‌‌شناسی می‌‌توانند بسیاری از موضوعات این حوزه‌‌ها را در سایر دانشگاه‌‌ها و حتی خارج از کشور آموزش دهند.
قابلیت‌ها و توانایی‌های دانش آموختگان

• تصدی فعالیت‌‌های فرهنگی ایران در روسیه، آسیای مرکزی، قفقاز و بالتیک
• تصدی فعالیت‌‌های سیاسی و اقتصادی ایران در روسیه و آسیای مرکزی
• برقراری ارتباطات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در خارج از کشور
• انجام پژوهش و عرضة آموزش در حوزة مطالعات روسیه

طول دوره و شکل نظام آموزشی

متوسط دورة کارشناسی‌ارشد مطالعات روسیه ۲ سال و حداکثر دو سال  و نیم پیش‌بینی شده است. حداقل واحدهای هر نیم‌سال ۹ واحد است و دروس به شکل ترمی- واحدی ارائه می‌شود. برای هر واحد نظری ۱۶ ساعت و برای هر واحد عملی ۳۲ ساعت کلاس در نظر گرفته شده است.

دانشجویان دورة کارشناسی‌ارشد مطالعات روسیه در طول دوره کلا ً ۳۲ واحد درسی و تحقیقاتی به شرح زیر می‌گذرانند:

الف) ۲۸ واحد درسی

ب) ۴ واحد پایان‌نامه

لازم است در نیم‌سال نخست تحصیلی سه درس (۶ واحد) مبانی جامعه‌شناسی، مبانی علم اقتصاد و مبانی علم سیاست و در نیم‌سال دوم تحصیلی نیز سه درس (۶ واحد) از یکی از سه گراش اقتصاد (آمار مقدماتی، اقتصاد توسعه، و اقتصاد بین‌الملل)، علوم سیاسی (اصول روابط بین‌الملل، حقوق سازمان‌های بین‌المللی، و مبانی ژئوپلتیک)، و جامعه‌شناسی و فرهنگ (مبانی جمعیت‌شناسی، مبانی ارتباطات جمعی، و ارتباطات و فرهنگ) اخذ شود.

جدول ۱- دروس جبرانی

شمارة درس	نام درس	تعداد واحد		تعداد ساعت		پیش‌نیاز
		نظری	عملی	نظری	عملی
۲۰۲-۰۱-۶۵	ارتباطات و فرهنگ	۲		۳۲		–
۲۰۳-۰۱-۶۵	مبانی جمعیت‌شناسی	۲		۳۲		–
۲۰۴-۰۱-۶۵	اصول روابط بین‌الملل	۲		۳۲		–
۲۰۵-۰۱-۶۵	حقوق سازمان‌های بین‌الملل	۲		۳۲		–
۲۰۶-۰۱-۶۵	مبانی ژئوپلیتیک	۲		۳۲		–
۲۰۷-۰۱-۶۵	آمار مقدماتی	۲		۳۲		–
۲۰۸-۰۱-۶۵	اقتصاد بین‌الملل	۲		۳۲		–
۲۰۹-۰۱-۶۵	اقتصاد توسعه	۲		۳۲		–
۲۱۰-۰۱-۶۵	مبانی ارتباطات جمعی	۲		۳۲		–
۰۱۶-۰۳-۶۵	مبانی علم اقتصاد	۲		۳۲		–
۰۱۸-۰۳-۶۵	مبانی جامعه‌شناسی	۲		۳۲		–
۰۱۹-۰۳-۶۵	مبانی علمی سیاست	۲		۳۲		–
۰۲۳-۰۷-۶۵	مفاهیم و نظریه‌های مطالعات فرهنگی	۲		۳۲		–
۰۰۳-۲۰-۶۵	روش تحقیق	۲		۳۲		–

 

جدول ۲- دروس اصلی

شمارة درس	نام درس	تعداد واحد		تعداد ساعت		پیش‌نیاز
		نظری	عملی	نظری	عملی
۰۰۱-۰۳-۶۵	تاریخ روسیه	۳		۴۸		–
۰۰۲-۰۳-۶۵	سیاست و حکومت در روسیه	۲		۳۲		–
۰۰۳-۰۳-۶۵	مطالعات فرهنگی روسیه	۲		۳۲		–
۰۰۴-۰۳-۶۵	روش تحقیق در مطالعات میان‌رشته‌ای	۲	۱	۳۲	۳۲	–
۰۰۶-۰۳-۶۵	جریان‌های ادبی در روسیه	۲		۳۲		–
۰۰۹-۰۳-۶۵	خواندن و درک مفاهیم زبان روسی	۲		۳۲		–
۰۱۰-۰۳-۶۵	سیاست خارجی روسیه	۲		۳۲		–
۰۱۱-۰۳-۶۵	اقتصاد روسیه	۲		۳۲		–
۰۱۲-۰۳-۶۵	تاریخ روابط ایران و روسیه	۲		۳۲		–

جدول ۳- دروس اختیاری

شمارة درس	نام درس	تعداد واحد		تعداد ساعت		پیش‌نیاز
		نظری	عملی	نظری	عملی
۰۰۸-۰۳-۶۵	رسانه‌ها در روسیه	۲		۳۲		–
۰۱۳-۰۳-۶۵	زبان تخصصی روسی	۲		۳۲		–
۰۱۴-۰۳-۶۵	جغرافیای عمومی روسیه	۲		۳۲		–
۰۲۰-۰۳-۶۵	دین در روسیه	۲		۳۲		–
۰۲۱-۰۳-۶۵	هنر در روسیه	۲		۳۲		–
۰۲۲-۰۳-۶۵	قومیت‌های روسیه	۲		۳۲		–
۰۲۳-۰۳-۶۵	کلیسای ارتدوکس در روسیه	۲		۳۲		–
۰۲۴-۰۳-۶۵	اسلام و مسلمانان در روسیه	۲		۳۲		–
۰۲۵-۰۳-۶۵	احزاب سیاسی در روسیه	۲		۳۲		–
۰۲۶-۰۳-۶۵	بنیادهای مارکسیسم	۲		۳۲		–
۰۲۷-۰۳-۶۵	فروپاشی اتحاد شوروی	۲		۳۲		–
۰۳۰-۰۳-۶۵	فلسفه در روسیه	۲		۳۲
۰۳۷-۰۳-۶۵	سمینار	۱	۱	۱۶	۳۲	–
۰۳۸-۰۳-۶۵	تاریخ اروپا	۲		۳۲		–
۰۳۹-۰۳-۶۵	شرق‌شناسی	۲		۳۲		–